Τα Αρχέτυπα ως Προσωπική Έκφραση: Χτίζοντας Ένα Αυθεντικό Brand
Τα αρχέτυπα είναι θεμελιώδη πρότυπα ή σύμβολα που επαναλαμβάνονται σε διάφορους πολιτισμούς, ιστορίες και θρύλους ανά τους αιώνες. Αυτά τα πρότυπα σχετίζονται με κοινές ανθρώπινες εμπειρίες, συναισθήματα και ανάγκες, και αποτυπώνονται σε χαρακτήρες, εικόνες και αφηγήματα που είναι καθολικά αναγνωρίσιμα και κατανοητά. Η λέξη προκύπτει από το ἀρχέτυπον της ελληνιστικής κοινής το οποίο είχε την έννοια του προτύπου, ενώ η ρίζα του σχηματίζεται από το ἀρχή και τύπος της αρχαίας ελληνικής.[4]
Η σύνδεση με τα αρχέτυπα είναι κάτι που συμβαίνει σε ασυνείδητο επίπεδο, καθώς τα αρχέτυπα είναι βαθιά ενσωματωμένα στην ανθρώπινη ψυχή και κουλτούρα. Αυτό σημαίνει ότι, ακόμη κι αν δεν γνωρίζουμε τη θεωρία πίσω από τα αρχέτυπα, τα αναγνωρίζουμε και τα νιώθουμε σε ένα υποσυνείδητο επίπεδο μέσω των ιστοριών, των εικόνων και των συμβόλων που μας περιβάλλουν καθημερινά.
Οι μεγάλες εταιρείες συχνά υιοθετούν τα αρχέτυπα για να χτίσουν μια πιο «ανθρώπινη» ταυτότητα, προβάλλοντας χαρακτήρες που το κοινό μπορεί να κατανοήσει, να εμπιστευτεί και να ταυτιστεί. Επιδιώκουν να μοιάζουν με αυθεντικούς ανθρώπους ώστε να ενισχύσουν τη σύνδεσή τους με το κοινό.
Έτσι, ο «Ήρωας» μπορεί να είναι μια εταιρεία αθλητικών ειδών που θέλει να δείξει τη δύναμη και το θάρρος, ενώ ο «Μάγος» μπορεί να είναι μια εταιρεία τεχνολογίας που παρουσιάζει τα προϊόντα της σαν κάτι μαγικό. Όμως, επειδή το brand είναι ένας οργανισμός και όχι ένας πραγματικός άνθρωπος, αυτά τα αρχέτυπα δεν προκύπτουν πάντα αβίαστα ή αυθεντικά.
Ωστόσο, τα μικρά brands και οι επιχειρηματίες που βρίσκονται πίσω από αυτά έχουν την ευκαιρία να κάνουν κάτι μοναδικό: να εκφράσουν τον αληθινό τους εαυτό, χωρίς να υιοθετούν έναν κατασκευασμένο ρόλο.
Για ένα προσωπικό brand, η αυθεντικότητα δεν είναι θέμα επιλογής χαρακτήρα αλλά έκφρασης της ίδιας της προσωπικότητας του δημιουργού. Το πιο ισχυρό στοιχείο ενός προσωπικού brand είναι η αυθεντικότητα, η συνέπεια και το θάρρος να παρουσιάζεται κάποιος όπως πραγματικά είναι. Αυτή η διαδικασία δεν απαιτεί τη «συνειδητή» επιλογή αρχέτυπου, αλλά μάλλον την ανάδειξη της μοναδικής φωνής του επιχειρηματία, του δημιουργού ή του επαγγελματία.
Αυτό απαιτεί θάρρος, γιατί η αυθεντικότητα είναι πολλές φορές πιο απαιτητική από την υιοθέτηση ενός ρόλου. Το προσωπικό brand δεν χτίζεται μέσα από προσποιήσεις, αλλά μέσα από τη σταθερή σύνδεση με την προσωπική μας φωνή και τον σεβασμό στις αξίες και τα χαρακτηριστικά μας. Με αυτόν τον τρόπο, το brand μας δεν γίνεται απλώς «ανθρώπινο»∙ είναι ήδη βαθιά ανθρώπινο, γιατί είναι αληθινά δικό μας.
Τα Αρχέτυπα και η Σύνδεση με την Προσωπικότητά μας
Σύμφωνα με τον Jung τα αρχέτυπα είναι ψυχικές δομές, ή θα λέγαμε ψυχικά πρότυπα, που είναι κοινά σε όλους τους ανθρώπους και αποτελούν «την αρχαϊκή κληρονομιά της ανθρωπότητας» Αυτές οι μορφές βρίσκονται στο συλλογικό ασυνείδητο και αποτελούν κομμάτια της ψυχής μας, εκφράζοντας εσωτερικές μας ανάγκες και επιθυμίες. Στην περίπτωση των μικρών επιχειρήσεων, ο επιχειρηματίας είναι και η ψυχή του brand του. Έτσι, αντί να «διαλέγει» ένα αρχέτυπο για την επιχείρησή του, χρειάζεται να ανακαλύψει ποιο αρχέτυπο τον εκφράζει αληθινά και να το αφήσει να αναδυθεί φυσικά.
Αν για παράδειγμα, νιώθετε ότι σας χαρακτηρίζει το αρχέτυπο του «Φίλου» ή του «Αθώου», αυτό μπορεί να σημαίνει ότι το brand σας αντανακλά αξίες όπως η οικειότητα, η απλότητα και η ειλικρίνεια. Αν από την άλλη, ταυτίζεστε με τον «Εξερευνητή» ή τον «Ήρωα», τότε η αυθεντικότητα της μάρκας σας θα εκφράζεται μέσω της αναζήτησης νέων εμπειριών και της δύναμης της ανακάλυψης.
Φυσικά, δεν είναι απαραίτητο να είσαι ένα αρχέτυπο, καθώς η προσωπικότητά σου μπορεί να εκφράζει περισσότερα από ένα χαρακτηριστικά. Μπορείς να επιλέξεις και να συνδυάσεις δύο ή και περισσότερα αρχέτυπα, ανάλογα με την περίσταση και την εξέλιξη του προσωπικού σου brand. Αυτό σου επιτρέπει να δημιουργήσεις μια πιο σύνθετη και αυθεντική εικόνα, που αντανακλά την ποικιλία των χαρακτηριστικών σου.
Ανακαλύψτε το Αρχέτυπό σας: Ο Δρόμος προς την Αυθεντικότητα
Για να βρείτε ποιο αρχέτυπο εκφράζει το brand σας, σκεφτείτε ποια είναι τα προσωπικά σας χαρακτηριστικά που θέλετε να αναδείξετε. Τα παρακάτω 12 αρχέτυπα μπορούν να σας βοηθήσουν να εντοπίσετε τη δική σας μοναδικότητα:
1. Ο Αθώος
Αρχέτυπο 1:
“Ο Αθώος”
Χαρακτηριστικά: Αισιοδοξία, απλότητα, καθαρότητα. Ο Αθώος επιθυμεί έναν καλύτερο, αγνό κόσμο και αποπνέει αθωότητα και θετική διάθεση.
Παράδειγμα Brands: Dove (αγνότητα και φροντίδα), LEGO (αθωότητα και τη χαρά της δημιουργίας).
2. Ο Ήρωας
Αρχέτυπο 2:
“Ο Ήρωας”
Χαρακτηριστικά: Δύναμη, αποφασιστικότητα, φιλοδοξία. Ο Ήρωας αγωνίζεται για υψηλούς στόχους και ξεπερνά προκλήσεις.
Παράδειγμα Brands: Nike (ενθάρρυνση για υπέρβαση των ορίων), Adidas (ενδυνάμωση των αθλητών και των προκλήσεων).
3. Ο Κυβερνήτης
Αρχέτυπο 3:
“Ο Κυβερνήτης”
Χαρακτηριστικά: Σταθερότητα, οργάνωση, ηγεσία. Ο Κυβερνήτης προσφέρει αξιοπιστία, έλεγχο και τάξη.
Παράδειγμα Brands: Mercedes-Benz (κύρος και εξουσία), Rolex (πολυτέλεια και κλασική υπεροχή).
4. Ο Εξερευνητής
Αρχέτυπο 4:
“Ο Εξερευνητής”
Χαρακτηριστικά: Περιέργεια, αναζήτηση, ανεξαρτησία. Ο Εξερευνητής αναζητά ελευθερία και νέες εμπειρίες.
Παράδειγμα Brands: The North Face (εξερεύνηση και περιπέτεια), Jeep (ελευθερία και δυνατότητα για ανακαλύψεις).
5. Ο Δημιουργός
Αρχέτυπο 5:
“Ο Δημιουργός”
Χαρακτηριστικά: Δημιουργικότητα, φαντασία, πρωτοτυπία. Ο Δημιουργός στοχεύει να δημιουργήσει κάτι αυθεντικό και μοναδικό.
Παράδειγμα Brands: LEGO (δημιουργικότητα και φαντασία), Apple (καινοτομία και προσωπική έκφραση).
6. Ο Προστάτης
Αρχέτυπο 6:
“Ο Προστάτης”
Χαρακτηριστικά: Φροντίδα, υποστήριξη, προστασία. Ο Προστάτης δείχνει ενδιαφέρον για την ασφάλεια και την ευημερία των άλλων.
Παράδειγμα Brands: Johnson & Johnson (φροντίδα για την οικογένεια), UNICEF (προστασία και ασφάλεια για τα παιδιά).
7. Ο Μάγος
Αρχέτυπο 7:
“Ο Μάγος”
Χαρακτηριστικά: Μυστηριώδης, ενθαρρύνει την αλλαγή, εμπνέει θαυμασμό. Ο Μάγος προκαλεί μια αίσθηση του μαγικού και της μεταμόρφωσης.
Παράδειγμα Brands: Disney (δημιουργία κόσμων γεμάτων μαγεία), Apple (μεταμορφωτική τεχνολογία και καινοτομία).
8. Ο Φίλος
Αρχέτυπο 8:
“Ο Φίλος”
Χαρακτηριστικά: Προσιτός, φιλικός, αληθινός. Ο Φίλος δημιουργεί εμπιστοσύνη και αίσθηση κοινότητας.
Παράδειγμα Brands: IKEA (προσιτή ποιότητα και οικιακή άνεση), Lynx (φιλική προσέγγιση και αίσθηση κοινότητας).
9. Ο Διασκεδαστής
Αρχέτυπο 9:
“Ο Διασκεδαστής”
Χαρακτηριστικά: Ευθυμία, διασκέδαση, ανεμελιά. Ο Διασκεδαστής ζει τη στιγμή και ενθαρρύνει τη χαρά και την απόλαυση.
Παράδειγμα Brands: M&M’s (ανάλαφρο και διασκεδαστικό branding), Pepsi (νεανική ενέργεια και διασκέδαση).
10. Ο Επαναστάτης
Αρχέτυπο 9:
“Ο Επαναστάτης”
Χαρακτηριστικά: Ανατρεπτικός, καινοτόμος, αντισυμβατικός. Ο Επαναστάτης αντιπροσωπεύει την αλλαγή και την επανάσταση ενάντια στο κατεστημένο.
Παράδειγμα Brands: Harley-Davidson (αίσθηση ελευθερίας και ανατροπής), Diesel (αντισυμβατική μόδα και στιλ).
11. Ο Εραστής
Make it stand out
Whatever it is, the way you tell your story online can make all the difference.
Χαρακτηριστικά: Πάθος, αισθησιασμός, σύνδεση. Ο Εραστής επικεντρώνεται στην ομορφιά, τη φροντίδα και την επιθυμία για έντονες σχέσεις.
Παράδειγμα Brands: Chanel (κομψότητα και αισθησιασμός), Victoria’s Secret (επιθυμία και γοητεία).
12. Ο Σοφός
Αρχέτυπο 12:
“Ο Σοφός”
Χαρακτηριστικά: Γνώση, καθοδήγηση, διάκριση. Ο Σοφός αντιπροσωπεύει την επιθυμία για αλήθεια και κατανόηση.
Παράδειγμα Brands: Google (παροχή γνώσης και πληροφοριών), Harvard University (κύρος και εξειδίκευση στη γνώση).
Απαντώντας σε αυτές τις ερωτήσεις, θα βρείτε το αρχέτυπο που ταιριάζει στην προσωπικότητά σας και θα το χρησιμοποιήσετε σαν οδηγό για την έκφραση της αυθεντικής σας ταυτότητας.
Το να επιλέξει ένας επιχειρηματίας ένα αρχέτυπο για το προσωπικό του brand λειτουργεί σαν μια πυξίδα, βοηθώντας τον να παραμείνει συνεπής και σταθερός στις αποφάσεις του και στη στρατηγική του. Κάθε αρχέτυπο αντιπροσωπεύει συγκεκριμένες αξίες, χαρακτηριστικά και προθέσεις, που λειτουργούν ως σταθερός οδηγός για το πώς επικοινωνεί, πώς διαχειρίζεται τις σχέσεις του με το κοινό και πώς αναπτύσσει το brand του.
Η επιλογή ενός αρχέτυπου λειτουργεί σαν μια συνεχιζόμενη υπενθύμιση για το πώς να διατηρεί τη συνέπεια στη συμπεριφορά του και να παραμένει πιστός στην ταυτότητά του. Η συνέπεια είναι κρίσιμη, διότι δημιουργεί αναγνωρισιμότητα και εμπιστοσύνη στο κοινό, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό στον κόσμο των επιχειρήσεων, όπου οι καταναλωτές επιθυμούν να γνωρίζουν τι να περιμένουν από το brand.
Αυτό ενισχύει την σταθερότητα και την ευκολία στην επικοινωνία, βοηθώντας τον επιχειρηματία να αποφεύγει τις αντιφάσεις και να χτίζει μια αυθεντική και ισχυρή εικόνα.
Την ίδια στιγμή το κοινό μας αισθάνεται περισσότερο συνδεδεμένο μαζί μας και ενισχύεται η πιθανότητα να μας εμπιστευτεί και να μας ακολουθήσει.
Προτάσεις για Περεταίρω Ανάγνωση
Για να εμβαθύνετε περαιτέρω στα αρχέτυπα και τη χρήση τους στο branding, οι παρακάτω βιβλιογραφικές πηγές μπορούν να σας φανούν χρήσιμες:
Βιβλία:
The Hero and the Outlaw: Building Extraordinary Brands Through the Power of Archetypes – Margaret Mark & Carol S. Pearson
Fascinate, how to make your Brand impossible to resist, Sally Hogshead
Άρθρα:
“Female Archetypes and Brands of the Mind” – Brandingmag
Ασκήσεις για την Εφαρμογή των Αρχέτυπων στο Brand σας
Αν επιθυμείτε να εφαρμόσετε τα αρχέτυπα στην πράξη, δοκιμάστε τις παρακάτω ασκήσεις:
Καθορισμός Προσωπικού Αρχέτυπου
Καταγράψτε τις βασικές αξίες και συναισθήματα που θέλετε να εκφράζει το brand σας.
Συγκρίνετε τις αξίες αυτές με τα 12 αρχέτυπα και επιλέξτε το πιο κατάλληλο για εσάς.
Μπορείτε να συνδυάσετε περισσότερα από ένα αρχέτυπα για να δημιουργήσετε έναν νέο «συνδυασμό» που αντικατοπτρίζει καλύτερα το brand σας.
Δημιουργία Ιστορίας με το Αρχέτυπό σας
Δημιουργήστε μια σύντομη ιστορία στην οποία το brand σας λειτουργεί ως το επιλεγμένο αρχέτυπο.
Χρησιμοποιήστε την ιστορία για να δείξετε πώς το αρχέτυπο επηρεάζει την επικοινωνία σας και πώς συνδέεται με το κοινό σας.
Δημιουργία Mood Board
Δημιουργήστε ένα mood board που να αντικατοπτρίζει το αρχέτυπό σας, χρησιμοποιώντας εικόνες, χρώματα, και στυλ από άλλα brands ή από τον κόσμο γύρω σας.
Αν δεν ξέρετε πώς να σχεδιάσετε, μπορείτε να αναζητήσετε παραδείγματα online και να τα δείξετε στον γραφίστα σας για να κατανοήσει την αίσθηση και το ύφος που επιθυμείτε.
Εφαρμογή Συνεπούς Μηνύματος σε Όλα τα Κανάλια
Γράψτε μηνύματα που αντικατοπτρίζουν το επιλεγμένο αρχέτυπο σε όλα τα κανάλια επικοινωνίας σας (social media, website, newsletters κλπ).
Σιγουρευτείτε ότι η επικοινωνία είναι συνεπής με την προσωπικότητα του αρχέτυπου και αντικατοπτρίζει τις αξίες και το ύφος του brand σας.
Συμπερασματικά
Με τη σαφή γνώση των δυνατών και αδύναμων στοιχείων μας, μπορούμε να επικοινωνούμε πιο ξεκάθαρα και άμεσα, χτίζοντας μια εικόνα που οι άλλοι αναγνωρίζουν και εμπιστεύονται. Αυτή η σαφήνεια μας επιτρέπει επίσης να παίρνουμε αποφάσεις πιο γρήγορα και με μεγαλύτερη σιγουριά, καθώς οι επιλογές μας αντανακλούν την αλήθεια μας αντί να επιδιώκουν να προσαρμοστούν σε εξωτερικές προσδοκίες.
Με αυτόν τον τρόπο, το προσωπικό brand γίνεται η πυξίδα μας. Όσο περισσότερο κατανοούμε τον εαυτό μας, τόσο πιο συνεπείς και ξεκάθαροι μπορούμε να είμαστε – κάτι που όχι μόνο διευκολύνει την επικοινωνία με το κοινό μας, αλλά και μας προσφέρει εσωτερική αρμονία και αυτοπεποίθηση στις επαγγελματικές μας κινήσεις.
ΕΠΟΜΕΝΑ ΒΗΜΑΤΑ
Μέσω των branding workshops και των υπηρεσιών coaching που προσφέρω, υποστηρίζω δημιουργικούς ανθρώπους να συνδεθούν με την αυθεντική τους φωνή και να σχεδιάσουν, βήμα - βήμα, το δικό τους μοναδικό brand.
Αν θέλεις να ανακαλύψεις πώς μπορείς να κάνεις το επόμενο βήμα στην προσωπική και επαγγελματική σου πορεία:
Κλείσε μια συμβουλευτική συνάντηση για να συζητήσουμε τις δικές σου ανάγκες και στόχους.
Κάνε εγγραφή στο newsletter μου για έμπνευση και πρακτικές συμβουλές που θα σου δώσουν ώθηση.
Μάθε περισσότερα για τα εργαστήρια και τις υπηρεσίες που προσφέρω στο this is my voice.
Είμαι η Ιωάννα και θα χαρώ να σε υποστηρίξω να βρεις τη δική σου φωνή και να τη μοιραστείς με τον κόσμο!